Adviesbrief thema Topsport Talentschool
Heeft je leerling een topsport- of talentstatus? Misschien is een Topsport Talentschool dan iets voor deze leerling: topsport combineren met voortgezet onderwijs, dat kan op een Topsport Talentschool!
- Wat is een Topsport Talentschool?
- Voor wie is een Topsport Talentschool?
- Waarom is een Topsport Talentschool?
- Wat is de kwaliteit van een Topsport Talentschool?
- Is er een Topsport Talentschool in de buurt?
- Meer weten?
Wat is een Topsport Talentschool?
Een Topsport Talentschool biedt haar leerlingen alle mogelijke ruimte voor de ontwikkeling van een sportcarrière. Daarnaast wordt in het onderwijs tegelijkertijd de basis gelegd voor een loopbaan na(ast) de topsport.
Vaak zijn Topsport Talentscholen ‘gewone’ scholengemeenschappen in stedelijke gebieden, in de buurt van de grotere sportverenigingen. Hierdoor worden diverse onderwijsniveaus aangeboden op de scholen. Bovendien kunnen leerlingen zo relatief eenvoudig overstappen als zij onverhoopt hun status kwijtraken door onvoldoende sportprestaties. Deze scholen hebben van het ministerie toestemming om van de normale onderwijsregels af te wijken. Dus een aangepast lesrooster, een proefwerk uitstellen, vrij voor een trainingsstage en ontheffing van vakken zijn normale aanpassingen. Meestal krijg je een persoonlijk begeleider die het regelwerk voor je overneemt.
Voor wie is een Topsport Talentschool?
Een topsporttalent is een sporter die een NOC*NSF-status of een KNVB-beloftestatus heeft. Meestal gaat het om de beloftestatus, de NT-status (talent op nationaal niveau) en de IT-status (talent op internationaal niveau).
Een leerling van een Topsport Talentschool kiest voor:
- een flexibel lesrooster dat rekening houdt met het training- en wedstrijdschema;
- flexibiliteit in examens, met de mogelijkheid om het eindexamenjaar over twee jaar te spreiden;
- maatwerk bij het onderwijs- en huiswerktraject, met voorzieningen om achterstanden weg te werken;
- ontheffing van bepaalde vakken (bijvoorbeeld lichamelijke opvoeding en handarbeid).
Waarom een Topsport Talentschool?
Een topsporter heeft veel tijd nodig voor trainingen, wedstrijden, reizen, trainingskampen en andere sportgerelateerde activiteiten. Echter goed onderwijs kost ook veel tijd. Door de extra ondersteuning en faciliteiten helpen de Topsport Talenscholen de leerlingen om hun (top)sport en school op een goede manier te combineren.
Zwemmers gaan bijvoorbeeld eerst trainen in het zwembad, om daarna lessen te volgen. Daarentegen gaan voetballers eerst naar school om ’s middags op het veld te staan. Huiswerk doen de leerlingen eveneens op school, zodat ze in elk geval ’s avonds tijd voor zichzelf hebben.
Wat is de kwaliteit van een Topsport Talentschool?
Het Mulier Instituut heeft in 2012-2013, in opdracht van de Eerste Kamer, de beleidsregel voor Topsport Talentscholen geëvalueerd. De sport- en schoolprestaties van leerlingen op Topsport Talentscholen blijken nauwelijks te verschillen met die van sporttalenten op reguliere scholen.
De kwaliteit van de Topsport Talentscholen en de manier waarop deze scholen afstemmen op de behoeften van de leerlingen, blijkt ook uit de Topsportklimaat 4-meting uit 2016. Daar staat dat de topsporters en talenten op het voortgezet onderwijs over het algemeen behoorlijk tevreden zijn, met name op Topsport Talentscholen.
Is er een Topsport Talentschool in de buurt?
Op dit moment zijn er 30 Topsport Talentscholen, verspreid over heel Nederland. Daarvan hebben vier Topsport Talentscholen een speciale status: dat zijn de Centra voor Topsport en Onderwijs (CTO’s) in Heerenveen, Amsterdam, Papendal en Eindhoven. Deze CTO’s zijn namelijk toegerust om sporttalenten op het allerhoogste niveau te begeleiden. Het vraagt echter wel om een zorgvuldige screening van topsporters, aangezien het interne verblijf een ingrijpende verandering betekent voor leerlingen.
Via de SchoolWijzer van de VO Gids kun je meer informatie vinden over de Topsport Talentscholen in jouw regio. Vul de postcode in, zoek en filter de resultaten door de ‘Topsport Talentschool’ als thema aan te vinken.
Géén school in de buurt?
In januari 2020 is de wetgeving veranderd. Ook reguliere scholen die individuele leerlingen willen ondersteunen in hun topsport krijgen hier meer ruimte voor. Denk hierbij bijvoorbeeld aan vrijstellingen, examens spreiden en minder verplichte lesuren. De leerling moet dan wel zelf een aanvraag indienen bij de school. Maar natuurlijk kun je er ook voor kiezen naar een reguliere school te gaan die géén vrijstellingen mag verlenen. Kortom, er zijn drie of wel vier manieren om topsport en school te combineren.
Epke Zonderland legt het uit in deze animatievideo.
Meer weten?
Wil je meer weten over de dagelijkse praktijk van de Topsport Talentscholen?
- Het expertisecentrum Voortgezet Onderwijs en Topsport heeft diverse oud-leerlingen aan het woord gelaten;
- Ook zijn er op de website van de stichting leuke artikelen en video’s te vinden over activiteiten van (oud-)leerlingen. Bijvoorbeeld hier in Buenos Aires.