Heeft je leerling een topsport- of talentstatus? Misschien is een Topsport Talentschool dan iets voor deze leerling: hier wordt topsport gecombineerd met voortgezet onderwijs.
Een Topsport Talentschool biedt leerlingen alle mogelijke ruimte voor de ontwikkeling van een sportcarrière. Daarnaast wordt in het onderwijs tegelijkertijd de basis gelegd voor een loopbaan na(ast) de topsport.
Vaak zijn Topsport Talentscholen ‘gewone’ scholengemeenschappen in stedelijke gebieden, in de buurt van de grotere sportverenigingen. Hierdoor worden diverse onderwijsniveaus aangeboden op de scholen. Bovendien kunnen leerlingen zo relatief eenvoudig overstappen als zij onverhoopt hun status kwijtraken door onvoldoende sportprestaties. Deze scholen hebben van het ministerie toestemming om van de normale onderwijsregels af te wijken. Dus een aangepast lesrooster, een proefwerk uitstellen, vrij voor een trainingsstage en ontheffing van vakken zijn normale aanpassingen. Meestal krijg je een persoonlijk begeleider die het regelwerk voor je overneemt.
Een topsporttalent is een sporter die een NOC*NSF-status of een KNVB-beloftestatus heeft. Meestal gaat het om de beloftestatus, de NT-status (talent op nationaal niveau) en de IT-status (talent op internationaal niveau).
Een leerling van een Topsport Talentschool kiest voor:
“Ik rugby op hoog niveau en moet daarom veel trainen in Hilversum. Omdat het Hilfertsheem College een Topsport Talentschool is, was het voor mij snel duidelijk dat ik deze school ging kiezen. Ik krijg een apart rooster als ik moet trainen en ik word extra begeleid in mijn schoolwerk.”
Sam, Klas 1A (Kader-Gemengd/Theoretisch) Hilfertsheem College, Hilversum
Een topsporter heeft veel tijd nodig voor trainingen, wedstrijden, reizen, trainingskampen en andere sportgerelateerde activiteiten. Echter goed onderwijs kost ook veel tijd. Door de extra ondersteuning en faciliteiten helpen de Topsport Talenscholen de leerlingen om hun (top)sport en school op een goede manier te combineren.
Zwemmers gaan bijvoorbeeld eerst trainen in het zwembad, om daarna lessen te volgen. Daarentegen gaan voetballers eerst naar school om ’s middags op het veld te staan. Huiswerk doen de leerlingen eveneens op school, zodat ze in elk geval ’s avonds tijd voor zichzelf hebben.
Er zijn 31 erkende Topsport Talentscholen in Nederland, alle aangesloten bij het Expertisecentrum Voortgezet Onderwijs en Topsport (EvOT). Deze scholen bieden flexibele roostering, maatwerk en intensieve begeleiding om sport en studie te combineren. Het Expertisecentrum werkt met een driejarige auditcyclus: jaarlijkse verantwoording over onderwijsresultaten en tevredenheid, plus scholing voor begeleiders en directies.
Sinds 2022 is er de jaarlijkse Monitor Topsport in Nederland (TiN), met actuele data over thema’s als welzijn en duale carrières.
Op dit moment zijn er 31 Topsport Talentscholen, verspreid over heel Nederland. Daarvan hebben vijf Topsport Talentscholen een speciale status: dat zijn de TeamNL Centra in regio Den Haag–Rotterdam–Dordrecht, Heerenveen, Amsterdam, Papendal en Eindhoven. Deze centra zijn toegerust om sporttalenten op het allerhoogste niveau te begeleiden. Het vraagt echter wel om een zorgvuldige screening van topsporters, aangezien het interne verblijf een ingrijpende verandering betekent voor leerlingen.
Via de SchoolWijzer van de VO Gids kun je meer informatie vinden over de Topsport Talentscholen in jouw regio. Vul de postcode in, zoek en filter de resultaten door de ‘Topsport Talentschool’ als thema aan te vinken.
Ook reguliere scholen die individuele leerlingen willen ondersteunen in hun topsport bieden hier meer ruimte voor. Denk bijvoorbeeld aan vrijstellingen, examens spreiden en minder verplichte lesuren. De leerling moet dan wel zelf een aanvraag indienen bij de school. Maar natuurlijk kun je er ook voor kiezen naar een reguliere school te gaan die géén vrijstellingen mag verlenen. Kortom, er zijn drie of wel vier manieren om topsport en school te combineren.
Epke Zonderland legt het uit in deze animatievideo.
Wil je meer weten over de dagelijkse praktijk van de Topsport Talentscholen?