Philou Rypma, biologiedocent en teamleider onderbouw, Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen

Middelbare scholieren brengen een groot deel van hun tijd door op school. ‘Daarom is het enorm belangrijk dat ze een school kiezen die echt bij hen past’, zegt Philou Rypma, biologiedocent en teamleider onderbouw van de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen. ‘Kinderen zijn veel gemotiveerder als zij zelf voor een school kiezen in plaats van te worden geleid door hun ouders of vrienden.’

Een goede schoolkeuze begint bij een onderbuikgevoel. Ziet een kind zich op een school rondlopen? Voelt het zich op zijn of haar gemak? ‘Kinderen die zich ergens thuis voelen, zijn gemotiveerder, presteren beter en kunnen makkelijker omgaan met tegenslagen’, stelt Philou. ‘Waar volwassenen vaak rationeel redeneren, is het onderbuikgevoel van een kind de beste voorspeller voor een succesvolle en gelukkige schooltijd.’

Veerkracht ontwikkelen

In de praktijk ziet Philou echter regelmatig dat kinderen worden beïnvloed door hun omgeving. Op termijn levert dat problemen op. ‘Omdat ze niet zelf voor de school hebben gekozen, zijn ze minder gemotiveerd om door te zetten als het even tegenzit.’ Dit wordt extra belangrijk tijdens de puberteit, wanneer leerlingen te maken krijgen met veranderingen in vriendschappen en persoonlijkheid. ‘Elke puber krijgt te maken met moeilijke momenten’, zegt Philou. ‘Ze moeten de veerkracht ontwikkelen om nieuwe vrienden te maken en hun eigen weg te gaan. Dat gaat makkelijker als zij zich ergens thuis voelen.’

Kritisch kijken naar de individuele behoeften

Elk kind is uniek en daarom moet de schoolkeuze zorgvuldig worden gemaakt. Als docent bij de Jenaplanschool is Philou zich ervan bewust dat niet elke school voor iedereen geschikt is. ‘Een hoogbegaafde leerling die vooral intellectueel uitgedaagd wil worden, zal moeite hebben met onze nadruk op culturele en creatieve vakken.’ Het is dan ook essentieel dat zowel ouders als scholen kritisch kijken naar de individuele behoeften van een kind. ‘Het feit dat ouders een school leuk vinden, is geen goede reden om voor een school te kiezen. Net zomin zegt de schoolervaring van een broertje of zusje iets over of een school geschikt is voor een ander kind.’

‘Deze school is misschien niet de beste keuze’

Niet alleen ouders moeten eerlijk kijken naar het karakter en de behoefte van een kind. Ook scholen spelen een rol, vindt Philou. Zelf is zij heel eerlijk tijdens de voorlichtingsactiviteiten en open dagen. ‘Soms ontmoet ik enthousiaste ouders die onder de indruk zijn van ons brede onderwijsaanbod. Maar als ik zie dat een kind behoefte heeft aan rust en structuur en al bij binnenkomst overprikkeld raakt, ben ik eerlijk: deze school is misschien niet de beste keuze. Ik ben liever direct eerlijk dan dat een kind later vastloopt op onze school.’ Andersom geldt hetzelfde. Soms gaan kinderen ‘aan’ op een school die ze bezoeken en hebben ouders bedenkingen. ‘Ze nemen het kind dan mee naar andere scholen die in hun ogen beter zijn. Mijn advies: volg de keuze van het kind.’

‘De doorstroomtoets geeft soms te hoge adviezen’

Het helpt volgens Philou als scholen vermelden wat een school wel en niet kan bieden. ‘Dan kunnen leerlingen en ouders een ‘voorkeuze’ maken in welke scholen ze willen bezoeken.’ Tot slot denkt ze dat zowel ouders als scholen voorzichtig moeten zijn met te hoge verwachtingen. ‘De doorstroomtoets geeft soms te hoge adviezen. Ik denk dat het beter is om kinderen de ruimte te geven om te groeien. Stel niet te hoge verwachtingen vooraf. Als kinderen uiteindelijk door de mand vallen en van school moeten, is dat enorm schadelijk voor hun zelfvertrouwen. Investeer liever in een succeservaring door brede brugklassen aan te bieden. Zo geef je kinderen de kans om zich in hun eigen tempo te ontwikkelen en op te stromen als ze daaraan toe zijn.’

Philou Rypma is biologiedocent en teamleider onderbouw aan de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen, een Jenaplanschool voor vmbo-t, havo en vwo.

Delen

Volg ons

Volg ons op LinkedIn. Zo mis je geen enkel interview in de reeks over schoolkeuze én blijf je op de hoogte van andere ontwikkelingen op het gebied van onderwijs.